Donderdag 27 en vrijdag 28 augustus

Met het aanbreken van de donderdag kwam het weekend toch al weer snel in zicht. De ochtend was weer hetzelfde ritueel en begint al een aardige sleur te worden. Bedje uit, tandjes poetsen, ontbijt met koffie en daarna om 08.00 uur de briefing. Deze ochtend weinig punten van de commandant en binnen een paar minuten was de briefing eigenlijk al weer achter de rug. Daarna weer rustig aan klaar maken voor de rit richting Glamoc en de meeting die we om 11.00 uur op de agenda hadden staan. Vandaag zouden we een gesprek hebben met de NGO 'Center for Local Government' in Glamoc. Wij hadden totaal geen gegevens in onze database en moesten dus eigenlijk eerst maar eens te weten komen wat het voor organisatie zou zijn en wat hun dagelijkse werkzaamheden zijn in onze regio. Rond de klok van 09.00 uur zijn we in de auto gestapt voor de rit richting Glamoc. Het is net of met de dag de stofwolk achter onze auto groter en groter wordt. Een beetje regen zou eigenlijk geen kwaad kunnen, want ik heb het sterke gevoel dat alle filters in de auto inmiddels vol zand en stof zitten. Onderweg naar Glamoc geen spannende dingen meegemaakt en de rit verliep normaal tot net voor het centrum van Glamoc. Toen we van Bull de weg richting de stad op draaiden zagen we grote rookpluimen opstijgen. Bij het zien van de rook wisten wij eigenlijk al snel dat er wederom een berg afval in de brand moest staan. Het is hier normaal dat het afval illegaal wordt gestort en daarna gewoon in de brand wordt gestoken. Hier kijkt niemand er meer van op, maar wij nog steeds wel. We hebben nog even staan kijken en hoorden af en toe wat lichte knallen. Wil denk ik niet weten wat er allemaal stond te branden en we zijn uiteindelijk maar doorgereden voor een bakje koffie in één van de koffiebarretjes. Om 11.00 uur stonden we voor de deur van onze afspraak. We werden netjes ontvangen door de twee medewerkers van de organisatie. Het was al een flink aantal maanden geleden dat ze met Eufor hadden gesproken. Voor ons een mooi aanknopingspunt om navraag te doen over hun organisatie. Beide medewerkers proberen mensen die in het verleden gevlucht zijn richting de Scandinavische landen terug te halen richting Glamoc. Hun hoofdkwartier zit overigens in Stockholm en dat verklaart denk ik wel genoeg. Ze proberen zoveel mogelijk informatie op het internet te zetten voor wat betreft renovatieprojecten om zo ook de stad weer een beetje te promoten en daarmee mensen nieuwsgierig te maken om eventueel de stap terug te nemen. Daarnaast proberen ze ook activiteiten te organiseren met de inwoners en de eventuele gasten tijdens de vakantieperiodes. De laatste tijd schijnen veel mensen het kantoor te bezoeken en misschien wel om de reden dat ze hier meer informatie krijgen dan in het gemeentehuis. Tot eind vorig jaar kreeg deze organisatie ook een aardige financiële steun vanuit de gemeente. Echter eind vorig jaar is er een nieuwe burgermeester aangesteld en ineens werd de financiële kraan dichtgedraaid. Volgens de medewerkers van de NGO is het een politieke kwestie en voor ons weer een punt voor overleg met de 'baas' van Glamoc. Na zo'n uurtje hadden wij voldoende informatie over de organisatie en alles wat er om heen hing en werd het voor ons tijd om ons gezicht weer te laten zien in het centrum van Glamoc. Het is al een stuk rustiger geworden in de straten van Glamoc, want de vakanties zijn bijna afgelopen en de toeristen zijn weer vertrokken. Na een kleine patrouille werd het tijd voor een warme maaltijd in Restaurant Bacchus in Livno. Een heerlijke kipfilet met spek, rijst en salade en een bakje koffie na. Je knalt aardig uit elkaar als je dit eenmaal achter de kiezen hebt. Bij terugkomst in het huis begint eigenlijk de sleur weer, want dan is het natuurlijk weer tijd voor het dagelijkse rapport en de evaluatie met de commandant. De donderdag zit er al weer op en nog één dag te gaan en het is al weer weekend. De vrijdagochtend was vrij rustig, want er waren inmiddels weer twee man met verlof en er bleven tijdens de briefing nog vijf personen over. Voor vandaag stond er een patrouille op het programma met een 'nieuwe' tolk. Jelena van het team Bosansko Grahovo zou vandaag met ons mee op patrouille en voor haar hadden we een bezoek aan de houtzagerij in petto. Een aantal weken terug waren we al op gesprek geweest bij Finvest (houtzagerij in Drvar en Glamoc) en hadden gevraagd om een rondleiding in de houtzagerij. Voor vandaag stond deze dan ook op het programma. Daar de afspraak pas om 11.30 uur stond hebben we eerst nog even gezellig wat zitten drinken. Na de koffie ben ik nog even in de 'gaarkeuken' (public kitchen) van Glamoc geweest. Voor de mensen hier ben ik een kleding inzamelingsactie begonnen. De mensen die hier komen hebben weinig tot geen geld en krijgen hier dan te eten. Ook de kleding van de mensen is zeer bedroevend en met de komst van de winter (meestel zeer streng) is goede en warme kleding van belang. De keuken wordt gesponserd door de organisatie 'Mission Without Borders', maar ook door de Nederlandse organisatie 'Zending over Grenzen' (http://www.zendingovergrenzen.nl/waar/hulp-in/bosnie). Ik heb dan ook contact gelegd met deze organisatie in Nederland en zij zijn bereid om mij te ondersteunen (middels transport) om kleding in te zamelen voor deze hulpbehoevende mensen. Zelfs hun communicatie afdeling heeft interesse in mijn verhaal en willen op zeer korte termijn een en ander op hun website vermelden. Dus mocht je nog bruikbare kleding willen weggooien laat het dan even weten. Ik heb er namelijk een hele goede bestemming voor. Maar verder met de orde van de dag. Om 11.30 uur werden we bij de poort van de Finvest houtzagerij ontvangen door de directeur voor de rondleiding. Het hele proces werd in een uur van achter tot voor (op het terrein) uitgelegd. Heb een heel goed beeld hoe het proces in elkaar steekt en één ding is wel duidelijk geworden dat er voor hen eigenlijk geen afval is. Ze gebruiken letterlijk iedere milimeter in het proces. Zelfs het zaagsel wordt gebruikt om warmte en stoom op te wekken voor verwarming en delen van het zaagproces. We mochten echter niet filmen, want daar hebben ze strikte regels voor afgesproken. We konden wel via het hoofdkantoor in Drvar het verzoek indienen en mogelijk dat we dan groen licht zouden kunnen krijgen voor het filmen. Dan maar zoveel mogelijk opslaan in je eigen bovenkamer. Een boeiend bedrijf en had niet verwacht dat er op deze manier werd gewerkt. We zullen eens kijken hoe de andere houtzagerijen georganiseerd zijn, want Finvest is wel de grootste in de regio en heeft de meeste financiën. Na de rondleiding was ook zo'n beetje een eind gekomen aan onze werkweek. Na de maaltijd, het rapport en de evaluatie zat de werkdag er op. Nadat alle rapporten waren aangeboden op het hoofdkwartier in Banja Luka zijn we met z'n allen richting de keuken gegaan voor een overheerlijke appeltaart. Biljana (onze schat van een huisvrouw) had een lekkere taart gebakken en die moest natuurlijk worden geproefd. Een goede vulling voor de maag en kan daarmee eigenlijk het avondeten wel overslaan. Op naar het weekend.

Dinsdag 25 en woensdag 26 augustus

Dinsdagochtend was ik al om 06.00 uur wakker en had dus nog wel even. Rond 06.45 uur vond ik het wel leuk geweest en ben me lekker gaan opfrissen voor weer een nieuwe werkdag. Ontbijt, koffie en om 08.00 uur de gebruikelijke briefing van de commandant. Deze dag hadden wij wederom een patrouilledag in onze Area of Activity (AOA). Onderweg van Drvar naar Glamoc hebben we veel kleine dorpjes bezocht om te zien hoe de situatie daar was. Uiteindelijk kwamen we na veel slechte weggetjes aan in het dorp Perduhovo. Bij eens huis, waar een wat oudere vrouw buiten stond, zijn we gestopt om met haar een praatje te maken. Deze informatie konden we dan ook weer gebruiken om een goede weergave te geven van dit betreffende dorp. Na een tijdje met de vrouw te hebben gesproken kwam haar man ook nog even polshoogte nemen wat hetgeen er buiten gebeurde. Al snel deed de man ook zijn zegje en het resulteerde in een uitnodiging om binnen wat te drinken. Buiten vonden de man en vrouw het te warm en daarom de vraag of we binnen wilden zitten. In de hal was het echter nog warmer dan buiten. In de huiskamer/keuken was het gelukkig iets frisser en daar werd ons eerst wat te drinken aangeboden. De vrouw was ondertussen met heet water en gemalen koffie bezig om een Bosnisch bakje koffie te zetten. Als de koffie in het kopje is geschonken moet je het eerst even laten staan, zodat de prut lekker naar de bodem kan zakken. Daarna moet je rustig de koffie drinken, want anders heb je de inhoud van een koffiefilter in je mond hangen. Edwin weet inmiddels dat dit niet zo heel erg lekker is en hij wist op een nette manier de prut terug te werken in zijn kopje. Altijd leuk als dit bij een ander gebeurd. Ook was in de tussentijd de sterke drank al uit de kast gehaald en dat moest natuurlijk ook worden geprobeerd. Dit keer was ik de chauffeur en heb netjes geweigerd, want we hadden nog wel een hele werkdag voor de boeg. In het dorpje stonden overigens zo'n 11 huizen, waarvan er 9 opgeknapt waren. Ik moet zeggen dat het huis van deze mensen er toch goed uitzag ondanks het feit dat de man liep te zeuren over de renovatie. Heb in onze regio huizen gezien die er toch behoorlijk slechter bij staan, maar ja sommige mensen zijn misschien nooit tevreden. De bewoners waren wel heel erg vriendelijk en op het eind van het gesprek heb ik nog aangeboden om af te wassen, maar dat zou de vrouw zelf wel doen. Na afscheid genomen te hebben zijn we richting het centrum van Glamoc gereden om onze aanwezigheid maar weer eens te laten zien. Het was overigens van korte duur, want we wilden nog even langs de Audi en VW dealer in Livno voor het repareren van onze verlichting. In beide koplampen zijn er wat lampjes stuk en bij onze auto is het helaas niet mogelijk om even snel een paar lampjes te vervangen. Na de warme hap zijn we richting de dealer gereden, maar hier betekent dat toch heel iets anders. We kwamen uit bij een woonhuis met een garage en op de garage konden we een Audi label waarnemen. De garage stond open, maar de rest was afgesloten en dus zonder nieuwe lampjes terug naar Drvar. De lampen worden nu op donderdag in Banja Luka vervangen en hebben dan hopelijk weer een boordcomputer zonder foutmeldingen. Thuis hebben we het rapport en village assessment uitgewerkt en de dag zat er weer op. We zitten al bijna op de helft van de week. Iedere ochtend, na het ontbijt, kijk ik meestal alle ontvangen media stukken en terugkoppelingen van het hoofdkwartier even door om te zien wat daar allemaal in staat. Deze ochtend stond in de Bosnia Daily (krant in Bosnië) dat de hoge commisaris van de UNHCR (Antonio Guterres) vandaag een bezoek zou brengen aan Glamoc. Doel van het bezoek was om de situatie te bekijken met betrekking tot de terugkeer van gevluchte inwoners en hoe deze op dit moment behuisd zijn. Wij hadden echter een afspraak met de burgermeester en hadden het vermoeden dat deze dan wel een gecanceld kon worden. Om 09.00 uur Marija maar even laten bellen voor wat betreft onze afspraak. We kregen al snel te horen dat meeting helaas niet door kon gaan wegens het hoge bezoek in Glamoc. Voor ons zat er dan ook niets anders op dan maar zien wat er op pad zou komen. Natuurlijk probeerden we nog wel even een glimp op te vangen van de UNHCR afvaardiging. De rit van Drvar naar Glamoc ging vrij vlot, want er was weinig (eigenlijk geen) verkeer op Bull. Tijdens de koffie in het hotel hebben we nog even kort gesproken met de eigenaar en wederom wat afspraken gemaakt over een lekkere maaltijd voor volgende week. Na de koffie zijn we naar het gemeentehuis gelopen om nog een meeting te kunnen krijgen met de financiële man in het gemeentehuis. We probeerden al dagen contact te krijgen met deze man, maar helaas. Vandaag hadden we meer geluk en hebben inmiddels een afspraak gemaakt voor volgende week. Af en toe is het beter om het gemeentehuis binnenste buiten te keren en dan komt de man of vrouw vanzelf te voorschijn. Daarna hadden Edwin en ik besloten om lopend naar het politiebureau te gaan. We kregen Marija echter niet zo gek, want ze had natuurlijk geen wandelschoenen aan. Zij is met de auto gegaan en wij te voet. Er was vorige week een vechtpartij geweest en dit was voor de gemeenteraad blijkbaar een reden om een gemeenteraadsvergadering in te lassen. De man die wat klappen had gehad is inspecteur bij staatsbosbeheer en tevens lid van een politieke partij. Dit was blijkbaar ook één van de redenen om er een vergadering voor te beleggen. Er is overigens nog al wat kritiek op het optreden van politie en de politie daarentegen heeft het aan de stok met het gemeentebestuur over de regels. De politie wist ons te vertellen dat er sprake was van een 'probleem' met betrekking tot het legaal of illegaal houtkappen. Voor ons was daar de kous wel mee af en zijn richting de auto gelopen. We waren nog maar net weggereden bij het politiebureau of de weg werd geblokkeerd door een politiewagen. Ben naar de agent gelopen en die vertelde mij dat het te maken had met het bezoek van de UNHCR en ze inmiddels onderweg waren naar een volgend appartementcomplex een eindje verderop. Nieuwsgierig als we zijn hebben de auto gekeerd en zijn via een andere weg weer het centrum ingereden. We troffen wederom een afgesloten weg aan en hebben de auto langs de weg geparkeerd om een kijkje te gaan nemen. De hoge commisaris van de UNHCR liep net naar binnen met een aantal mensen. Konden dus nog net een glimp van de man opvangen. Na zo'n kwartier kwam hij weer naar buiten en vertrok weer als een speer het dorp uit. Een kort maar krachtig bezoek met een hoop circus er om heen. Maak je overigens ook niet elke dag mee in de anders altijd zo rustige Glamoc. Persoonlijk vind ik het goed dat op het niveau van de UNHCR aandacht wordt besteed aan bijvoorbeeld de situatie in Glamoc. Hiermee wordt wel bevestigd dat er in de regio toch nog een hoop mis is met betrekking tot de vluchtelingen. Hopelijk zal het in de toekomst z'n vruchten afwerpen, maar dat zal nog de nodige tijd in beslag gaan nemen. Nadat de rook was opgetrokken zijn we richting Livno gereden voor de warme maaltijd en daarna nog even naar onze LOT-collega's aldaar om wat post af te geven. Rond 16.00 uur waren de rapporten klaar en heb ik mezelf weer in de sportkleding gehesen voor een rondje hardlopen. Weer een dag in het pittoreske Glamoc.

Zondag 23 en maandag 24 augustus

Zondagmorgen weer eens lekker genoten van een uitslaapochtend. Het was overigens heerlijk rustig in het huis, want er waren maar twee man in het huis. Twee man zijn er (nog) op verlof, twee man genoten van een weekendje in Kroatië en twee man waren er vroeg vertrokken voor een wandeltocht richting het hoogste punt van een berg in de omgeving van Drvar. Onderaan de streep bleven Tim (duty officer) en ik over om het fort te bewaken. De duty officer moest natuurlijk gewoon lekker op tijd z'n bed uit en ik kon lekker uitslapen. Toen ik om 10.30 uur m'n was in de wasmachine werkte kreeg ik een opmerking om de oren dat het tijd werd dat ik uit m'n mandje kwam. Was alleen wel jammer dat deze duty officer geen nieuwe koffie voor mij had gezet en moest dat uiteindelijk maar zelf doen. Na het ontbijt heb ik Tim nog even geholpen bij de laatste werkzaamheden in de tuin en daarna snel aan de koffie op het balkon. De temperatuur was overigens aardig gedaald ten opzichte van de dag ervoor. Er hing een hoop bewolking in en rondom Drvar en de temperatuur was teruggegaan van 30 naar 20 graden. Niet echt lekker om even in de tuin te gaan zitten met een lekker boek. Heb eigenlijk de hele dag een beetje in en rondom het huis gehangen. Aan het eind van de middag kwamen de wandelaars terug en niet lang daarna de mannen uit Kroatië. Voor ons (de bewakers van het fort) werd het tijd voor een warme hap bij Madera. Lekker aan de goulash soep en een sopska salade en dat bij de invallende duisternis. Het is hier rond 20.00 uur gewoon al donker en daarmee zijn de avonden hier een stuk korter dan in Nederland. 's Avonds nog even met een paar man rond het kampvuur gezeten. Net voor middernacht vond ik het welletjes en ben naar m'n mandje gegaan. Lekkere nachtrust voor het begin van weer een nieuwe week. De maandagochtend was het wederom lekker rustig, omdat twee collega's richting Split moesten om een vakantieganger op te pikken na zijn verblijf in Nederland. Er bleven dus maar vier mensen over, waarvan er twee in het huis moesten blijven in het kader van de huisbezetting. Voor de maandag dus maar één team op pad en team Glamoc was de gelukkige. Deze dag echter geen al te drukke dag, want je moet natuurlijk de week rustig aan beginnen. We zijn op route Bull gestopt bij een hamlet waar zo'n 20 huizen stonden en er maar 4 bewoond waren. De huizen waren gedeeltelijk gerenoveerd en de situatie was uitermate slecht. Hebben met een oud vrouwtje gesproken die een huisje had wat er niet best uitzag. Het was voor haar moeilijk te overleven, maar tot nu toe is het haar toch gelukt. Ze liep overigens een stukje rond met een geit. De geit was een deel van haar manier om te overleven in deze hamlet. Nadat wij een goed beeld hadden van de situatie in de hamlet zijn we richting Glamoc gereden voor een kleine versnapering in het hotel. Daarna zijn we naar het gemeentehuis gelopen om daar wat nieuwe afspraken te kunnen maken. Echter iedere deur die we probeerden zat op slot en er zat dus niets anders op dan het later nog eens te proberen. Voor het gemeentehuis kwamen we nog in gesprek met de man van het Rode Kruis en die had geruchten gehoord dat er mogelijk zou worden gestaakt op 1 september a.s. Dit is namelijk de eerste schooldag van het nieuwe schooljaar. Tijdens het gesprek liep ineens de schooldirecteur langs en natuurlijk gelijk gevraagd wat er van de geruchten waar was. Hij gaf aan dat er mogelijk gestaakt zou gaan worden op de eerste schooldag in verband met de salarisreductie van 10%. Altijd weer goede informatie voor het rapport. We zullen volgende week eens gaan kijken hoe het staat met de eventuele staking. Na het gesprek zijn wij nog even in hamlets rondom het centrum wezen kijken om daar nog wat algemene informatie te krijgen bij de inwoners. Het duurde ook niet lang of ik zat aan de 'kerosine' bij een paar mensen thuis. Gastvrijheid op en top en bij vertrek werd aangegeven dat wij altijd welkom waren. Dat doet ons natuurlijk goed, want van deze mensen moeten wij het natuurlijk ook hebben. Tijdens deze gesprekken krijg je toch een hoop informatie die te gebruiken is tijdens meetings met bijvoorbeeld de burgermeester of de voorzitter van de gemeenteraad. Gezien het tijdstip besloten we om dit keer weer eens in Glamoc een pizza te gaan eten. Veel meer keuze hebben ze eigenlijk ook niet. Het is niet zo dat je een culinair hoogstandje kunt krijgen in Glamoc, maar een kleine en snelle hap moet nog wel lukken. Na de pizza zijn we via Bull teruggereden naar Drvar waar snel werd begonnen met het opmaken van de rapporten. Na de evaluatie met de commandant zat de eerste dag er al weer op. Om 17.00 uur zat ik al weer in de auto om naar het sportpark te rijden voor wat intervaltraining. Redelijk wat sprintwerk gedaan op de baan en op de trappen van de tribune. Na dik een half uur vond ik het goed en ben teruggereden naar het huis, waarna ik nog een half uur op de 'hometrainer' heb gefietst. Deze dag dus weer genoeg aan sport gedaan en morgen weer even rustig aan.

Vrijdag 21 en zaterdag 22 augustus

Vrijdag de laatste volledige werkdag van weer een week in Drvar. Voor deze dag hadden wij een patrouille op het programma en wel over een MNTF route Rat (Multi National Task Force route Rat). Deze route is in de SFOR (Stabilisation Force, 1996 - 2004) tijd gebruikt als een officiële route en wordt nu alleen maar gebruikt als route voor het afvoeren van boomstammen voor de houtzagerijen. Met een normale auto is deze weg ook niet begaanbaar en we hadden deze ochtend dan ook gewisseld van voertuig, want een Touareg op hele slechte bergwegen is geen optie. Voor vertrek stonden we nog even in de tuin te genieten van een bakje koffie toen er een behoorlijke naaktslak voorbij kroop. De slak had al aardig wat sporen achter gelaten op het houtwerk en kroop rustig verder door de tuin. Natuurlijk moest er nog een foto van worden gemaakt, want zulke jongens kom je in Nederland niet zo snel tegen. Rond 09.00 uur was het voor ons tijd om maar eens op te stappen voor een rustige dag in ons werkgebied. Voordat wij route Rat op zijn gereden zijn we nog even bij een familie in Rore geweest. Mensen van de vorige lichting hebben in hun tijd wat kleding bij deze familie afgegeven en hierdoor hebben wij ook nog steeds contact met hen. De man was helaas niet thuis en derhalve afgesproken dat we volgende week nog eens terug zouden komen om eventueel wat te komen drinken. Op deze manier houden we natuurlijk ook goede contacten met de bewoners in de dorpen. Er zat voor ons dan niets anders op dan te beginnen aan de route door de bergen. Eerst nog even langs de controlepost voordat we daadwerkelijk de bergen in konden. Bij iedere loggingroute staat een bemande controlepost die toeziet op illegale afvoer van hout. Kentekens worden geregistreerd en de papieren gecontroleerd. Daar wij 'freedom of movement' hebben kunnen wij over het algemeen gewoon doorrijden, maar af en toe willen ze weten wat wij gaan doen en wordt de naam van de chauffeur geregistreerd. De mensen doen ook gewoon hun werk en daar dienen wij ons natuurlijk ook zo veel mogelijk aan te houden. De weg omhoog is niet zo heel breed en je moet dan ook goed in de gaten houden waar je eventueel een mogelijkheid hebt om uit te wijken voor tegemoetkomende vrachtwagens. Wij kwamen geen verkeer tegen en konden dus rustig onze route rijden. Op een gegeven moment kwamen we toch oog in oog te staan met de koplampen van een vrachtwagen die boomstammen aan het laden was. Voor ons zat er niets anders op dan een plek te zoeken waar we de auto konden parkeren en te wachten totdat de man klaar was met het laden. Voor ons mooi de mogelijkheid om een gesprek te voeren met de mensen die aan het werk waren. Al gauw waren we in gesprek met een inspecteur van HBS (staatsbosbeheer) over de algemene gang van zaken bij het houtkappen. De houtzagerijen krijgen gebieden in het bos toegewezen waar hun hout wordt gekapt. Het kappen kan gebeuren door mensen van de houtzagerij of door mensen van HBS. Voordat de boom wordt gekapt wordt de kwaliteit bepaald door een inspecteur van HBS. Tevens wordt deze kwalificatie aangebracht op de boom. Op het moment dat de bomen gekapt zijn worden deze door grote machines (zie foto) naar een verzamelplaats gebracht. Op deze verzamelplaats is dan ook weer een inspecteur aanwezig die kwalificatielabels aanbrengt op de bomen voordat ze worden geladen. Als een vrachtwagen begint met het laden van de stammen houdt de inspecteur een lijst bij van wat er wordt geladen. Hiermee maakt hij eigenlijk een soort van vrachtbrief op voor de chauffeur en wordt tegelijkertijd bijgehouden wat er allemaal wordt afgevoerd richting de houtzagerij(en). Kortom een aardig logistiek proces en toch ook weer leuk om te weten hoe het proces 'houtkappen' in elkaar steekt. Nadat de vrachtwagen zijn weg had vervolgd konden wij verder op onze route. Daar wij op een splitsing de verkeerde afslag hadden genomen kwamen wij uiteindelijk op een doodlopende weg uit. Ook een volgende afslag liep dood terwijl onze kaart aangaf dat het een binnendoor route zou moeten zijn naar de hoofdroute Rat. Dan maar een paar boomstammetjes in de achterbak gooien, zodat we weer wat hout hadden voor ons dagelijks kampvuur in de tuin. Op de weg terug naar de hoofdroute hadden we besloten om dezelfde route terug te rijden naar Drvar, want we kregen inmiddels toch wel trek in een warme hap. Het was bijna 13.30 uur toen we in het hotel in Drvar aankwamen voor de warme maaltijd. Als we route Rat helemaal hadden afgereden dan hadden we dit tijdstip zeker niet gered. Goede keuze om dezelfde weg terug te nemen. Na de maaltijd zijn we rustig terug gereden naar het LOT-huis en na het opmaken van het rapport en de evaluatie er van zat de dag er al weer op. 's Avonds hebben we nog lang rond het kampvuur gezeten en genoten van de lange zomerse avond. De zaterdagochtend is voor ons eigenlijk een waardeloze ochtend. Het onderhoud en wassen van de auto neemt ongeveer een half uurtje in beslag en dan zit het er voor ons weer op. Daar ons gebied te ver weg ligt hoeven wij geen patrouille te rijden op zaterdagochtend. Eigenlijk hangen we maar een beetje rond totdat het 12.00 uur is. Pas dan start voor ons het weekend. Twee man zijn op dit moment op verlof en twee man hadden plannen om richting de Kroatische kust te rijden en daar het weekend door te brengen. Een lekker rustig weekend voor de overgebleven vier man, waaronder mijn persoon. John had wel zin om een stukje te gaan fietsen en vroeg mij of ik zin had om met hem mee te gaan. Rond 13.00 uur zijn we vertrokken voor een rit van zo'n 35 kilometer in bergachtig gebied. De beentjes moesten wel even wennen aan het klimmen, maar moet zeggen dat ik toch aardig de trappertjes rond kon krijgen. Onderweg kwamen we tot de conclusie dat het te warm was om bergop te fietsen, maar we lieten ons niet kennen. Om 14.30 uur werden we thuis hartelijk ontvangen door de achter gebleven collega's. Er werd ons een lekker bakje fruit en koude cola geserveerd en dat was een lekkere afkoeling naar een flinke inspanning. Verder was het een rustige zaterdag zo met z'n vieren en hebben 's avonds onder het genot van een biertje nog lang genoten rond het kampvuur. Na middernacht kroop een ieder in zijn mandje voor de nachtrust. Zondag weer lekker uitslapen en zien wat de dag dan weer zal brengen.

Woensdag 19 en donderdag 20 augustus

Woensdag was voor ons (team Glamoc) een wat ongewone dag. Afgelopen vrijdag kwam er een man bij ons aan de balie in het LOT-huis en die begon een verhaal over een feest wat in een noordelijk van ons gelegen regio zouden worden gehouden. Iedere jaar wordt daar een feest georganiseerd en in het verleden waren er Eufor militairen aanwezig om een vorm van toezicht te houden. De afgelopen twee jaar waren er blijkbaar geen militairen geweest en volgens de man waren er juist toen wat calamiteiten geweest. De aanwezige politie begon namelijk ook met drinken en daardoor sloeg de vlam hier en daar in de pan. Verzoek van de man was dan ook of wij eventueel bereid waren om ons gezicht te laten zien gedurende de festiviteiten. Het plaatsje waar het feest gehouden zou worden ligt in het werkgebied van de Roemenen en na overleg de drie partijen werd besloten dat beide LOT-huizen een patrouille zouden sturen op deze dag. Wij zouden de ochtend en een deel van de middag voor onze rekening nemen en de Roemenen de rest van de dag. Rond 09.30 uur zijn we vertrokken en waren rond 11.00 uur op de plaats van bestemming. Het was overigens nog wel even zoeken voordat we op de juiste locatie waren. Op het terrein waren (nog) geen activiteiten aan de gang en na een kort gesprek met de aanwezige priester bleek al snel dat er voor 16.00 uur geen mensen zouden zijn. Voor ons werd dan ook al snel duidelijk dat wij daar op dat moment niets hadden te zoeken en dat er aan het eind van de middag een schone taak voor de Roemenen was weggelegd. Na wat gedronken te hebben met de priester zijn wij weer huiswaarts gekeerd. Net na de middag zaten wij lekker aan een boterham in onze keuken en daarmee zat de werkdag er eigenlijk al weer op. 's Avonds heb ik mij zelf nog een uurtje in het zweet gewerkt, want om de dag is het tijd voor wat inspannende activiteiten op het gebied van sport. Of ik aan het eind van de missie mijn beloofde sixpack heb betwijfel ik, want een paar uur na mijn inspanningen zat ik al weer aan de halve liters. Was overigens wel heel gezellig rond het kampvuur. Rond 23.30 uur werd het vuur gedoofd en gingen de laatsten richting hun slaapvertrek en zat de woensdag er op. Op donderdag zou er een Nederlandse militair van het hoofdkwartier in Banja Luka met ons mee gaan op patrouille in de regio Glamoc om zo een beter beeld te krijgen van onze werksituatie. Hij is overigens één van de militairen die onze rapporten beoordeeld in Banja Luka en daarna aanbiedt aan het hoofdkwartier in Sarajevo. Op deze manier was er dus ook een mogelijkheid om met hem te praten over alle zaken omtrent dit proces. Meerdere vliegen in één klap kun je wel zeggen. Dit zou overigens ook inhouden dat wij met vier man in de auto zouden zitten en dat was volgens een collega van mij misschien wel wat veel. We hadden namelijk ook nog een klusje in onze achtertuin en wel het afmaken van onze 'hut'. In overleg met de commandant en onze gast uit Banja Luka werd overeengekomen dat één teamlid thuis kon blijven en dan moest meehelpen de 'hut' af te maken. (De 'hut' is overigens een plan van Tim en Huub en zij hebben samen het grootste gedeelte gemaakt.) Voor mij geen probleem, want ik ben niet vies van een beetje klussen. Heb tot 13.30 uur samen met Tim de laatste werkzaamheden uitgevoerd om het dak dicht te maken en een mooie hangplek te maken voor de wat oudere adjudanten onder ons. Ik denk dat het resultaat er mag zijn en dat zonder tekening. Vanavond zal er waarschijnlijk nog wel een biertje op worden gedronken en dan is het al weer bijna weekend. Nog één dag een patrouille in ons gebied en de werkweek zit er voor mij weer op. Op naar de vrijdag.

Maandag 17 en dinsdag 18 augustus

Maandag weer het begin van een nieuwe week. Ik heb op deze manier nog zo'n 11 weken te gaan. Als je het zo zegt duurt het nog wel even, maar als je wekelijks door Eufor aan het werk wordt gehouden vliegt de tijd voorbij. Begin al bijna te wennen aan de situatie hier, maar dat er iets aan de invulling moet gebeuren is een feit. We zullen zien wat in november a.s. wordt besloten m.b.t. de verdere invulling van de Eufor missie in Bosnië. Tot die tijd gaan we gewoon door met om 08.00 uur de briefing en rond 09.00 vertrek richting ons werkgebeid. Zo ook op deze maandag met een tweetal meetings op het programma. Afgelopen vrijdag hadden we al een afspraak gemaakt met de commandant van politie en op maandagochtend zouden we de afspraak met de NGO 'Step Forward' bevestigen voor deze dag. Ruim voor 11.00 uur waren we op het politiebureau, maar de baas was nog even op pad. Waarschijnlijk nog wat geld innen bij een snelheidscontrole. Net na elven kwam hij aangereden en hij nodigde ons uit op zijn kantoor. Hij was dit keer redelijk ontspannen, want er werden door hem geen notities gemaakt wie er aan tafel zaten en welke vragen wij stelden. Normaal noteert de commandant al deze zaken, omdat weer te rapporteren aan zijn commandant in Livno. Misschien dat we toch wat vertrouwen hebben gewonnen bij hem, maar dat blijft de vraag. Er werden redelijk wat serieuze zaken besproken omtrent regels en wetgeving binnen Glamoc. Het gemeentehuis is verantwoordelijk voor de regels (bijv. sluitingstijden van cafe's, parkeerbeleid enz.), maar die zijn daar enigszins laks in een daardoor kan de politie eigenlijk z'n werk niet naar behoren uitvoeren. Vanuit het gemeentebestuur horen we echter weer hele andere verhalen. Het wordt voor ons tijd om te bekijken of we deze partijen eens een keer om de tafel kunnen krijgen, want met wijzen naar elkaar los je niets op. Hebben op deze vlakken dus nog iets uit te zoeken met het gemeentebestuur. Verder is gebleken dat er de laatste tijd nog al wat vechtpartijtjes zijn uitgebroken in Glamoc. Mensen die na een borrel nog even met elkaar op de vuist moeten. Het neigt af en toe naar wat etnische problemen, maar zeker kunnen wij daar (nog) niet van zijn. Er broeit dus wel het een en ander en dat heeft natuurlijk ook met diverse andere zaken te maken. Mensen zijn nu massaal vrij, het is mooi weer en veel mensen brengen hun tijd door op een terras met de nodige alcoholische versnaperingen, geen werk en het eventueel uitblijven van salarisbetalingen. In het altijd zo rustige Glamoc is toch een hoop te doen, maar blijkbaar altijd in de avonduren. Moesten maar eens in de avonduren gaan kijken wat er werkelijk schuil gaat achter deze stad. Na dit gesprek konden we gelijk door naar onze volgende afspraak met onze NGO Step Forward. In het jongerencentrum van Glamoc, die nog wordt gerenoveerd, werden we ontvangen door een lieftallige jongedame. In het begin van mijn uitzending had ik gehoord dat er twee dames iets op poten wilden zetten. Al snel bleek dat één van hen het al had opgegeven. Op dit moment bestaat deze organisatie dan ook nog maar meer uit één persoon en zij heeft nu alleen de steun van de burgermeester. Hij betaald voor de telefoon, internet, computer en de huur van haar ruimte in het jongerencentrum. Tijdens het gesprek bleek dat de jongedame veel organisaties en bedrijven had aangeschreven voor de nodige hulp (geld) om haar plannen te kunnen verwezenlijken. Tot op heden heeft ze alleen nog maar afwijzingen ontvangen. De NGO is opgericht met als doel de ouderen, zieken en minder validen te helpen bij allerlei zaken. Dit kan zijn het vervoer naar de stad/dokter/ziekenhuis, helpen bij het regelen/invullen van papieren en het eventueel doen van betalingen. Op dit moment was ze op zoek naar een vervoermiddel om met name onderzoek te doen in de diverse kleinere dorpen, zodat ze in kaart kan brengen waar haar doelgroep zich bevindt. Hopelijk is er op een korte termijn een geldschieter beschikbaar zodat deze organisatie haar plannen kan waarmaken. In onze regio leven veelal oudere mensen en er valt dus veel te doen. Of ze ooit haar plannen kan waarmaken betwijfel ik, maar ik hoop er het beste van. Na een lekkere maaltijd zat de dag er al bijna weer op. Alleen nog even een rit van bijna 1,5 uur terug naar Drvar en het opmaken van de rapporten en de evaluatie er van. 's Avonds heb ik nog wat rondjes op het sportpark gelopen. Ben er overigens wel met de auto naar toe gereden, maar dat lopen gaf toch wel weer wat ontspanning na een dag hard werken. Op naar de dinsdag. Voor de dinsdag weer een vol programma, want we hadden een afspraak met de dierenarts, we moesten nog langs het gemeentehuis en we wilden nog een gesprek met het mijnenteam in Glamoc. Na een toeristische patrouille gingen we richting het hotel in Glamoc voor de afspraak met de dierenarts. We zouden van te voren even bellen, zodat we rond dezelfde tijd in het hotel konden zijn. Echter tijdens het telefoongesprek gaf de man aan dat er helaas iets zakelijks tussen was gekomen en of de afspraak verzet kon worden naar woensdag. Dit ging helaas in onze planning niet lukken en hebben besloten om aan het eind van de week te bellen voor een nieuwe afspraak. Na de koffie zijn we maar richting het gemeentehuis gelopen om daar een mijnenkaart af te geven, zodat de mensen daar niet meer met gedateerde kaarten hoeven te werken. Op de trap voor het gemeentehuis raakten we aan de praat met een Nederlander die in de gemeente Glamoc had gewoond. Hij was op vakantie in een klein dorpje in de gemeente Glamoc en hij vroeg of we langs wilden komen voor eventueel wat eten en drinken. Dat was nog wel in te plannen op deze dag en vroegen waar hij verbleef, zodat wij op eigen gelegenheid naar hen toe konden rijden. De plaats was mij niet onbekend en ging dat vast vinden. Na het korte gesprek zijn wij richting het mijnenteam gereden om daar navraag te doen over de actuele stand van zaken m.b.t. het ruimen van mijnen. Tot op dit moment hadden ze 102 clusterbommen (clusterbom kun je vergelijken met bijvoorbeeld een colablikje) en nummer 102 werd vandaag onschadelijk gemaakt en daar zijn we dan ook getuige van geweest. We zijn nog even met de teamleider het veld ingeweest en kregen nog wat tekst en uitleg over de vierde uitbreiding van het gebied. Ze zijn ooit begonnen met 5000 m2 en zitten na vier uitbreidingen op 26.000 m2. Een behoorlijk gebied met vlakke delen, maar ook veel bomen en struiken. Lastige klus om dit gebied helemaal schoon te krijgen en heb dan ook veel bewondering en waardering voor hun werk. Inmiddels was het al lang etenstijd en daarom werd er vandaag weer eens een warme hap genuttigd in Glamoc. Op het menu stond vandaag paprika gevuld met gehakt en uien, aardappelen en salade. Vond het een goede maaltijd voor nog geen 5 euro. Na de maaltijd zijn we als een speer richting het dorp gereden waar de Nederlanders verbleven. Dit dorp ligt bijna in het uiterste puntje van ons gebied en dat kost dus nog even wat reistijd. We werden ontvangen in een bomvolle (kleine) huiskamer en er werd een hoop Nederlands gesproken. De man was met zijn gezin vanuit Eindhoven een aantal weken op vakantie in zijn geboorteplaats. Zijn broer was met zijn gezin ook nog maar even langs gekomen en het was dus een gezellige boel en de flessen bier stonden al snel op de tafel. Was een goed en gezellig einde van deze dag. Rond 14.30 uur was het wel weer welletjes geweest, want mij moesten natuurlijk ook nog terug richting Drvar. Na afscheid genomen te hebben werd ons medegedeeld dat we deze week nog wel een keer langs mochten komen. Waarschijnlijk zal dat niet gebeuren, want er staan nog meer zaken op de agenda die aandacht nodig hebben. Ruim voor 16.00 uur waren we terug in het huis en moesten er nog twee rapporten worden opgemaakt. Eén rapport van de gecancelde meeting en het andere rapport over de patrouille en de meeting met het mijnenteam. Om 16.45 uur hadden wij nog een gesprek op het programma met de Commandant van het Regionaal CoördinatieCentrum waar wij onder vallen. Dit gesprek ging over het moreel in ons huis en de verdere invulling van deze missie. Een ieder werd in de gelegenheid gesteld om zijn zegje te doen en daar werd dan ook gebruik van gemaakt. Er werden ideeën op tafel gelegd over de verdere invulling van onze missie in Drvar en daar stond de commandant positief tegenover en kunnen wat hem betreft ook gewoon worden uitgevoerd. Het is namelijk voor ons steeds moeilijker om goede meetings te realiseren en naar onze mening is het van belang om meer in contact te komen met de bevolking en te voelen wat er bij hen speelt. Na een aantal van deze gesprekken kunnen we eventueel een goede meeting realiseren met bijvoorbeeld één van onze contactpersonen in het gemeentehuis. Je komt dan beter beslagen ten ijs dan telkens met dezelfde vragen te moeten komen en alleen maar omdat vanuit de staf is opgedragen dat je drie meetings in de week moet afwerken. Wij zijn inmiddels lichting 10 die hier met vragen door de regio hobbelt en dat levert af en toe wat irritaties bij de tegenpartij, maar natuurlijk ook bij ons. Gelukkig zijn wij dus nu wat vrijer in het invullen van onze week, maar het opmaken van onze dagelijkse rapporten blijft. Het is weer een stap in de goede richting voor een zinvollere invulling van onze missie.

Vrijdag 14, zaterdag 15 en zondag 16 augustus

Vrijdag was al bijna weer de laatste dag van de werkweek. Tevens de eerste werkweek na mijn verlof in Nederland en Frankrijk. De tijd vliegt al weer voorbij. Op vrijdagochtend gewoon weer om 06.45 mijn bed uit en rustig aan opfrissen en een ontbijtje maken voordat de briefing van 08.00 uur zou beginnen. Er was tijdens de briefing weinig nieuws te vertellen en al gauw zaten we aan een bakje koffie te wachten op onze tolken. We hadden deze ochtend om 10.00 uur onze eerste meeting en er was in Glamoc geen tijd meer om koffie te drinken en daarom in het huis nog maar een bakkie. Rond 09.00 uur zijn we in de auto gestapt voor de fijne route via Bull. De weg is geëgaliseerd, maar door de loggingtrucks is de weg al weer aardig 'vernield'. Precies op tijd waren we in het gemeentehuis voor een meeting met Social Welfare. Op maandagochtend werden we al geconfronteerd met enkele sociale gevallen en wilden daar wat meer informatie over hebben voordat er eventuele vervolgacties opgestart konden worden. Wij waren wel precies op tijd maar het hoofd van betreffende afdeling zat nog vrolijk op het kantoor van de burgermeester. Na ruim een kwartier kwam ze dan eindelijk naar ons toe. Al die tijd hadden we op de gang moeten wachten voor het bureau van Social Welfare. Voelde me zelf al bijna een sociaal geval in deze 'wachtkamer'. Daar wij om 11.00 uur al de volgende meeting hadden moesten we het gesprek kort houden en dat is meestal moeilijk bij het bureau Social Welfare. Tijdens het gesprek werd al snel duidelijk dat verhalen toch vaak anders in elkaar steken dan de inwoners zelf vertellen. Ook de gevallen van afgelopen maandag hadden een andere kant. De mensen die wij maandag hadden gesproken hebben ze in de bovenkamer niet allemaal op een rij en de verhalen bleken iets anders in elkaar te steken. Voor ons dus ook een reden om verder geen energie meer te steken in deze gevallen, want de problemen worden vaak door de mensen zelf gecreëerd. Na het gesprek moesten we aardig doorlopen naar het jongerencentrum in Glamoc (paar minuten lopen) om op tijd te komen bij onze volgende afspraak. In onze regio is de NGO (none governmental organisation) Step Forward actief en willen weten wij hun doelen en mogelijkheden zijn. Een NGO is een organisatie die gelden krijgt vanuit allerlei fondsen en niet vanuit de overheid. Alle deuren van het jongerencentrum stonden open behalve van het kantoor waar de NGO in was gehuisvest. Na een telefoontje met onze contactpersoon bleek dat zij niet aanwezig was en nog zat te wachten op de bevestiging van onze afspraak. Er was dus sprake van een communicatiefout. Maandag kunnen wij contact met haar opnemen voor een nieuwe afspraak. Voor ons zat er dus niets anders op dan de auto op te halen bij het gemeentehuis en een patrouille te rijden in ons gebied. Onderweg kwamen we de commandant van politie en een medewerker van hem tegen op een terras bij een koffiebar. Hij vroeg ons of we zin hadden in een bakje koffie en dat slaan wij natuurlijk niet af. De commandant vertelde dat hij veel aan zijn hoofd had en nog een hoop te doen had voordat hij medio volgende week met vakantie zou gaan. Dat was ook de reden dat hij even van zijn kantoor wilde voor wat ontspanning. Tijdens het halfuurtje werd er wat gelachen en over en weer wat tegen elkaar aangezeurd. Was dus even een leuke onderbreking van deze werkdag. Na de koffie hebben wij nog even de aanwezigheid van Eufor getoond in ons werkgebied en zijn daarna doorgereden naar Livno voor de warme hap. Net na 15.00 uur waren we thuis en klaar voor het maken van het rapport en de evaluatie met de chief. Dat was dan weer de dag van vrijdag en nog een halve dag te gaan voordat het echt weekend zou zijn. Op zaterdagochtend had ik namelijk de eer om met team Drvar mee te gaan. Dit team is gehavend i.v.m. verlof van één van de teamleden en wij helpen elkaar dan ook om er toch af en toe op uit te kunnen. Deze ochtend zouden we naar Tito's Cave gaan om te zien wat daar de actuele situatie zou zijn m.b.t. de aanleg van electriciteit. Bij aankomst bij de grot bleek al snel dat er nog geen progressie was gemaakt in de aanleg van electra in deze grot. Ook hier zal waarschijnlijk het financiële plaatje het grote probleem zijn. Hopelijk komt er ooit nog een potje geld vrij om iets te maken van deze grot en het bijbehorende museum. Bij het museum werden we aangesproken door één van de medewerkers met de vraag of we een kijkje wilden nemen in het museum. Tegen een vergoeding van 2 KM (1 euro, groepstarief) kregen we toegang tot het museum. Het museum is niet zo heel erg groot, maar wel leuk opgezet en daarom hoop ik dat in de toekomst dit verder uitgebreid zou kunnen worden.
De foto's geven een beeld van dit museum. De Duitse paratrooper staat in de hal bij binnenkomst en de andere foto is gemaakt in de grote hal op de begane grond. Echt veel groter is het museum eigenlijk ook niet. Na nog rond gekeken te hebben was het weer tijd om te gaan, want onze werkweek zat er bijna op. De tolk werd netjes thuis afgezet en wij hebben nog een laatste bak koffie gedronken bij het hotel in het centrum. Bij terugkomst in het huis snel het rapport opgemaakt en het weekend kon beginnen. Een rustig weekend, want er waren veel mensen op pad om invulling te geven aan hun vrije tijd. Vrijdagavond had ik met Tim gesproken over een uitje in Bihac op zaterdagavond en dat ging wel lukken. Rond 17.00 uur zijn we richting Bihac gegaan om wat te eten en eventueel een terrasje te pakken. Net voor Bihac zitten twee goede restaurants, maar deze waren beiden niet toegankelijk i.v.m. een trouwpartij. Dan maar even contact leggen met Dair (onze tolk) om te zien of hij nog een leuk restaurant wist. Uiteindelijk zaten we zo'n half uur later met Dair in een leuk restaurant voor een goede maaltijd. Na het eten was het nog wel even tijd voor een kleine versnapering in één van de barretjes. Een hoop gezelligheid in de diverse drinkgelegenheden aan de rivier (Una). Eén ding is wederom bevestigd dat er een overschot is aan vrouwen in dit land. We hadden de avond van onze leven, want er liep zo veel vrouwelijk schoon dat we bijna niet meer wisten waar we moesten kijken. Rond middernacht was het ook welletjes geweest en was het tijd om te gaan. Na een rit van een klein uurtje lag ik met een tevreden gevoel in mijn mandje en kon natuurlijk lekker uitslapen. Op zondagmorgen was het 10.30 uur toen ik mijn bed uitkwam. Het was aardig rustig in het huis, want een aantal mannen (LOT Drvar en LOT Mrkonjic Grad) waren al vroeg vertrokken voor een mountainbiketocht richting de hoogste berg (2000 meter) aan de rand van Drvar. Heb dan ook lekker rustig aan gedaan en na het ontbijt een boek gepakt om wat te lezen. In de tuin was het te heet en ben uiteindelijk op het balkon gaan zitten, omdat dat één van de plekken in de schaduw was. Aan het eind van de middag kwamen de mountainbikers terug en werden getrakteerd op een barbeque. Na een kleine opfrisbeurt ben ik nog met Tim koffie wezen drinken bij het hotel en daarmee kwam al bijna weer een eind aan dit weekend en kunnen we ons gaan klaarmaken voor een nieuwe werkweek. Op naar de maandag.

Woensdag 12 en donderdag 13 augustus

Woensdag was wederom een rustige dag, want de mannen van Eufor 10A moesten naar Banja Luka voor hun mijnentraining. Zij moesten om 10.00 uur aanwezig zijn en waren dus voor de ochtendbriefing al vertrokken. We bleven met z'n drieën over en er kon dus niemand op patrouille of naar een meeting. De regel is en blijft dat er minimaal twee militairen in een auto moeten zitten op het moment dat er gewerkt wordt. Voor mij dus een dag in het huis doorbrengen. Daar wij met een klein aantal mensen waren is de ochtendbriefing gecanceld, want dat had namelijk geen zin. Ik heb eigenlijk de hele dag zitten sleutelen aan een database die door een collega was aangemaakt en ook door ons team is te gebruiken. Een handige database waarin persoonsgegevens van onze contactpersonen en rapporten van de laatste meetings makkelijk en snel terug zijn te vinden middels hyperlinks. Om het werkend te krijgen moet je eerst wel alle data in gaan voeren en daar ben ik toch tot 15.00 uur druk mee geweest. Daarna was het tijd voor wat inspannende activiteiten in de sportruimte. Heb me daar zo'n 1,5 uur de blubbers zitten werken, want volgens enkele dames moest er nog wel wat aan het lijf worden gedaan. Aangezien ik nog 2,5 maand te gaan heb zal ik aardig aan moeten poten om iets zichtbaar te maken. 's Avonds heb ik nog even lekker op de bank gehangen om de wedstrijd van het Nederlands elftal te bekijken. Na het eindsignaal hield ik het voor gezien en ben nog wat gaan lezen in bed. Rond twaalven was het wel tijd om te gaan slapen, want de donderdag stond al weer voor de deur. Deze dag stond er een meeting op het programma met het hoofd van CPA (Civil Protection Agency). Dit bureau is verantwoordelijk voor de bescherming van de inwoners in de meest ruime zin van het woord. Een aantal aspecten die besproken zijn: invoering van de brandweerwet, huidige brandweer situatie, ontruimingsplan van het dorp, hoe te handelen bij een eventuele uitbraak van een epidemie en het ruimen van mijnen. Dit bureau is dus een aardig spil in het web en voor ons een goede informatiebron. We hebben een dik uur met de man om te tafel gezeten en op het eind van het gesprek bleek dat deze man in mei 2009 voor het laatst salaris had ontvangen. Dit is dan nog niet het enige, want de premie voor zijn ziektekosten en pensioen worden op dit moment ook niet betaald. Hier blijkt de man al jaren zelf voor te moeten betalen en de vraag is of hij dit weer terugkrijgt d.m.v. zijn salaris. Kortom een slechte financiële situatie en toch vol enthousiasme het werk blijven doen. Ik heb haar daar toch aardig wat respect voor, maar daarnaast moet je je wel realiseren dat ze nog werk hebben. Het had ook kunnen zijn dat ze op straat waren gezet en vind dan maar weer een baan terug. Op het moment dat Glamoc er financieel wat beter voor komt te staan zullen ook de salarissen hopelijk weer worden uitbetaald. Hoe lang dat gaat duren blijft voor een ieder de grote vraag. Wij hadden na deze meeting weer voldoende informatie om een goed rapport op te kunnen maken van deze dag. Daarvoor moest er natuurlijk nog wel wat worden gegeten en alledrie hadden we trek in een pizza. De drie borden waren snel leeg en konden bijna gelijk de kast weer in, want er was heel weinig blijven liggen. Na de maaltijd was het in één rechte lijn terug naar Drvar. Na de gebruikelijke terugkoppeling met de commandant ben ik wederom het sporthonk ingegaan, want ik heb nog een hoop te doen. De rest van de avond probeer ik mijn webblog natuurlijk bij te werken en nog wat te lezen. Heb bijna het boek van Youp van 't Hek (Bacteriën moeten ook leven) uit en dan moet ik toch echt beginnen aan 'Mannen die vrouwen haten'. Mijn schoonzus was vol lof over dit boek en dat heeft mij dan ook nieuwsgierig gemaakt. Hopelijk heb ik aan het eind van het boek dezelfde gedachte. Op naar de vrijdag.

Maandag 10 en dinsdag 11 augustus

Op zondagavond was ik rond 18.30 uur weer terug in Drvar. Na de vakantieverhalen te hebben verteld ben ik m'n kamer maar weer eens gaan opzoeken. Spullen uitgepakt en de kleding voor de volgende dag weer klaargelegd. Na wat internetten en wat tijdverdrijf in de tuin ben ik rond 23.00 uur lekker gaan slapen, want op maandagochtend begon de dag weer om 08.00 uur met de ochtendbriefing. Na door Edwin weer bijgepraat te zijn zijn we rond 09.00 uur in de auto gestapt voor een patrouille in ons gebied. De komende weken ligt de nadruk wat meer op patrouilles dan op de meetings. Hier geniet men namelijk ook gewoon van vakantieverlof. Veel instanties zijn minder of niet bereikbaar en dus ook niet beschikbaar voor een meeting. Na het gebruikelijke kopje koffie in Glamoc zijn we richting het gemeentehuis gegaan voor het maken van een afspraak met één van onze contactpersonen. Nadat deze afspraak was gemaakt werden we al snel aangeklampt door een vrouw en haar zoon. Haar zoon was behoorlijk verlegen en kroop telkens achter zijn moeder weg. De vrouw gaf aan dat ze door de burgermeester zijn kantoor was uitgezet, haar zoon had nog steeds geen boeken ontvangen voor school en dat ze nog steeds geen rooie cent had ontvangen van de gemeente. Dat wekt dan gelijk onze aandacht en we wilden natuurlijk meer weten van deze zaak. Met behulp van de tolk zijn we aardig wat te weten gekomen over haar huidige situatie en tijdens het gesprek barstte de vrouw meerdere malen in huilen uit. Het gezin staat op een lijst bij Social Welfare (Welzijn) als zijnde een hulpbehoefend gezin. Dit houdt in dat ze geld en eventuele goederen kunnen krijgen van de gemeente. Echter het geld was door haar man opgehaald en daarna van de aarbodem verdwenen. Tijdens het gesprek liep het hoofd van Social Welfare langs en die bevestigde het verhaal. Met haar hebben we dan ook gelijk een afspraak gemaakt om over deze te praten. Twee tellen later kwam er een vrouw op ons af die ook het bovenstaande verhaal bevestigde . Zij had er overigens wel voor gezorgd dat het gezin bij de openbare keuken in Glamoc kan eten. Ook toen wij met deze vrouw stonden te praten barstte de andere vrouw weer in huilen uit. Hadden veel bekijks in het anders zo rustige gemeentehuis. Na de gemoederen gesust te hebben wilden we eigenlijk wel weg uit het gebouw, maar helaas er was nog een vrouw die een verhaal kwijt wilde. Deze vrouw was al bekend bij onze tolk, want zij had al meerdere verhalen verteld aan voorgaande teams en niet zo helder in haar bovenkamer. Dit keer had ze problemen met haar buurman wegens geluidsoverlast en lichamelijk geweld. Zulke gevallen sturen we eigenlijk gewoon door naar de politie en de vraag aan haar was dan ook of ze hier melding van had gemaakt. Zij gaf aan dat de politie er niets mee wilde doen. Wij hebben uiteindelijk contact opgenomen met de commandant van politie in Glamoc en deze was op de hoogte van de situatie. De politie was al meerdere malen wezen kijken n.a.v. haar melding, maar telkens niets aangetroffen. Blijkt dus een behoorlijk verwarde vrouw te zijn. Na een uur deze verhalen aangehoord te hebben was het echt tijd om te 'vluchten'. Gekscherend zeiden we tegen elkaar dat we beter een kamertje in het gemeentehuis konden aanvragen en daar dan spreekuur te houden. Voor mij een goed begin van een nieuwe periode in Bosnië. We zullen zien wat de rest van de week gaat brengen. De dinsdag was eigenlijk wel weer een rustige dag, want de mensen van Eufor 10 (drie oudjes) moesten naar Banja Luka voor een mijnentraining. Deze training zou starten om 14.00 uur en we zijn dan ook mooi op tijd vertrokken om nog wat te kunnen eten alvorens ons te melden op het hoofdkwartier in Banja Luka. De training begon echter een uur later, omdat de cursusleider vertraging had opgelopen in het verkeer. Na een uur theorie moest er nog een uur praktijk worden afgewerkt. In de brandende zon moest er in een veldje naar mijnen worden geprikt. Eerst in de liggende positie en daarna in de gehurkte positie. Was een aardige herhaling van de training die wij in ons opwerkprogramma hebben gehad, maar herhaling kan nooit kwaad in bemijnde gebieden zoals Bosnië. Op deze manier blijf je je bewust van de gevaren in dit land. Rond 17.00 uur werd er een einde gemaakt aan de praktijkopdrachten en konden wij weer richting Drvar. Na een kleine stop halverwege de route waren we rond 19.30 uur weer terug in Drvar. Weer een lange dag, maar de woensdag kan ik uitrusten, omdat dan onze andere collega's in het huis na de mijnentraining moeten. I.v.m. de huisbezetting (minimaal twee) moeten wij de hele dag het fort bewaken.

Vakantie in Euro Disney, Cromary en Nederland

Op de dag van terugkomst hadden wij gelijk vrienden en kennissen uitgenodigd voor een borrel en natuurlijk shoarma. Het biertje had ik al op Schiphol ontvangen van mijn drie kanjers, maar die was te lauw om op te drinken. Dus 's avonds maar een paar koude jongens gedronken met daarbij een aantal broodjes schaap. Het was een hele leuke avond en om 24.00 uur ging bij mij echt het lampje uit. De zaterdag was een relatief rustige dag en werd gebruikt om de spullen te pakken voor de vier dagen in Euro Disney. Op zondagmorgen zijn we rond 06.00 uur vertrokken richting Euro Disney en met één stop waren we net na de middag in het hotel. Na het inchecken zijn we aan het eind van de middag richting het park gegaan. De kinderen hebben tot en met woensdagmiddag een grandioze tijd gehad en dan ben je als ouder natuurlijk gelukkig. Op donderdagmorgen stond de wekker weer vroeg, want we wilden graag om 10.00 uur vertrekken richting de camping in Cromary. Na het ontbijt zaten we dan ook rond die tijd in de auto voor een rit van zo'n 400 kilometer richting het oosten van Frankrijk. De verwachting was dat we rond 14.00 uur op de camping aan zouden komen en dat kwam ook aardig uit. Op de rotonde in Besancon kwamen we onze vrienden (Mark en Wendy) tegen. Zij waren woensdagavond uit Nederland vertrokken (770 km) en wij 's ochtends uit het hotel bij Euro Disney. Te gek voor woorden dat je elkaar dan op zo'n plek treft. Uiteindelijk werd het een race wie het eerst op de camping zou zijn. Wij hebben verloren. Aan het eind van de middag stond onze geleende tent in de benen en stonden de eerste bierflesjes al te wachten voor de glasbak. We hebben tot en met dinsdagmorgen op de camping doorgebracht met een hoop gezelligheid, barbeque, eten bij de boer, kanovaren en slap lullen. Kortom een hele leuke tijd die te vroeg tot een einde kwam. Hopelijk volgend jaar wat meer tijd om te kamperen. Op dinsdagmiddag zijn we richting Nederland gereden om daar dan nog een paar dagen samen te kunnen zijn met het gezin. Deze dagen zijn goed benut, met veel vertier voor jong en oud. Op zaterdag was het alweer spullen pakken voor vertrek richting Hoofddorp. We zouden namelijk blijven slapen bij mijn zwager en schoonzus, zodat ik niet zo heel vroeg op zondagmorgen mij bed uit hoefde te komen. Mijn vlucht zou om 11.20 uur vertrekken en moest dan ook rond 09.30 uur op Schiphol zijn. Zaterdagavond eerst nog lekker uit eten geweest in Haarlem met de familie en uiteindelijk laat in mijn bed terechtgekomen. Om 07.30 uur ging de wekker en moest het circus worden opgetuigd voor mijn vertrek richting het vliegveld. Na het ontbijt en de koffie op Schiphol was het tijd om te gaan. Het vertrek was toch wel zwaar, omdat de kinderen toch echt niet wilden dat ik terug zou gaan naar Bosnië en dat duidelijk lieten blijken. De tranen vloeiden volop en ik hoorde ze na de controle bij de douane nog naar mij roepen. Ook voor Bonnie was het een moeilijk moment, want je begint net weer te wennen aan het samenzijn en dan moet ik weer terug naar Bosnië. Ik weet zeker dat Bonnie het heel goed zal doen de komende maanden. Na 6 maanden van afwezigheid kan ik gigantisch trots op haar zijn, want zij heeft het al die tijd alleen moeten doen. Gelukkig heeft zij al die tijd ook steun van mijn (schoon)ouders, familie en vrienden en daar ben ik hen natuurlijk heel dankbaar voor. Ik heb nog tot 30 oktober a.s. te gaan en hopelijk vliegen de komende maanden net zo hard voorbij als de voorgaande maanden en ben ik snel weer thuis.

Donderdag 23 en vrijdag 24 juli

Deze donderdag zou een drukke dag worden, want er stonden twee meetings op het programma. En daarnaast moest ik natuurlijk mijn spullen gaan pakken voor mijn vroege vertrek richting Nederland. Na de ochtendbriefing zijn we richting Glamoc gereden om tijdens een bakje koffie ons verder voor te bereiden op het gesprek met de directeur van de electriciteitsmaatschappij. Vorige week hadden wij al een gesprek met één van de andere directeuren die verantwoordelijk was voor het financiële gedeelte van het bedrijf. Het gesprek van vandaag zou meer gaan over de diverse projecten en zaken daaromheen. Om 11.00 uur werden we ontvangen door de directeur en het gesprek liep niet echt lekker vlot. De man leek ook niet echt op de hoogte van de diverse zaken zoals de lopende projecten. We stonden dan ook redelijk snel weer buiten. Mooi op tijd om bij de eigenaar van het hotel te zijn, want die had ons uitgenodigd voor de lunch om 12.00 uur. We moesten dan ook nog wat tijd invullen, voordat we aan tafel konden. Na een korte patrouille zijn we richting het hotel gereden. De maaltijd was weer verrukkelijk en we hadden een leuk gesprek met de eigenaar. Na de lunch stond de meeting met de directeur van de grootste houtzagerij in Glamoc op de agenda. De directeur stond ons al op te wachten in het trappenhuis van het kantorencomplex. Het gesprek begon over de brand die had gewoed in de hoofdvestiging in Drvar en al snel kregen wij tekst en uitleg over de machine waarin de brand was ontstaan. Tijdens het gesprek kwam ook fles sterke drank op tafel, want dan liep het gesprek volgens de directeur wat gesmeerder. Na zo'n 1,5 uur hadden wij een goed beeld van de houtzagerij en in de komende weken zullen we een nieuwe afspraak met de man maken voor een rondleiding over het terrein en een verdere uitleg over de houtzagerij. Na het gesprek waren we nog zo vrij om een klein stukje rond te toeren over het terrein en daarna was het één streep over Bull richting Drvar. Bij thuiskomst moesten er eerst nog twee rapporten in elkaar worden gesleuteld en dat was best wel even aanpoten, maar na zo'n leuke dag is dat eigenlijk nog een kleine moeite. Na de evaluatie met de commandant ben ik snel mijn spullen bij elkaar gaan rapen, zodat ik met een gerust kon gaan slapen. Voor de vrijdag stond mijn wekker om 02.00 uur en lag dus donderdag lekker om 22.00 uur in mijn bed. Heb het uiteindelijk 00.30 uur zien worden voordat ik in slaap ben gevallen. Het was waarschijnlijk de spanning om naar huis te mogen. Om 02.00 uur stond ik dan ook al weer naast mijn bed en klaar voor het ontbijt. Het vertrek vanuit Drvar was om 03.00 uur en na een rit van zo'n 2,5 uur stonden wij (Huub, Edwin en ik) op het vliegveld van Split. We hebben samen nog een bak koffie gedronken voordat de mannen uiteindelijk weer richting Drvar zijn gereden. Na de tickets gehaald te hebben ben ik ook maar langs de douane gelopen en heb mij netjes op een stoel genesteld om om 06.45 uur te kunnen boarden. De vlucht van Split naar Zagreb duurde 35 minuten en had in Zagreb nog een half uur voor de overstap naar de vlucht van Zagreb naar Amsterdam. Op Zagreb ging alles lekker vlot en voordat ik het door had zat ik al weer in de kist naar Amsterdam. Tijdens de vlucht heb ik lekker kunnen genieten van de muziek op mijn Ipod. De vlucht zou ongeveer 1 uur en 50 minuten duren, maar voor mijn gevoel duurde het veel langer. Was dan ook blij toen het vliegtuig om 10.40 uur de pootjes aan de grond had gezet. Echter we kwamen op de Polderbaan en dan moet je bijna 15 minuten taxiën naar Schiphol. Het ergste was ook nog dat we aan de andere kant van Schiphol moesten zijn. Dat betekent dan ook weer dat je het hele stuk weer terug moet lopen, want de douane zit niet gelijk bij het uitstappen van de kist. Gelukkig had ik alleen maar handbagage mee en dat scheelt weer wachten bij de bagage afhandeling. Na de controle bij de douane ging voor mij de deur open naar mijn gezin. Timo, Merel en natuurlijk ook Bonnie waren dolblij met mijn terugkomst. Er werd menig traantje weggeveegd en de kinderen waren zo blij dat ze wel in me wilden kruipen. Toch weer fijn om voet op Nederlandse bodem te zetten in aanwezigheid van je gezin. Het wordt hopelijk een heel fijn verblijf in Nederland.

Dinsdag 21 en woensdag 22 juli.

De week begon al goed, maar zal zeker goed eindigen. Vrijdag is namelijk de dag dat ik na 3 maanden zwoegen even lekker naar huis mag, maar er moet natuurlijk nog wel even wat worden gedaan voordat het zover is. De dinsdag hadden wij eigenlijk een meeting gepland met de nieuwe directeur van de grootste houtzagerij in Glamoc. De directeur belde op maandagmiddag met het verzoek om de meeting te verplaatsen naar de donderdagmiddag. Voor ons geen enkel probleem, want wij waren uitgenodigd om aanwezig te zijn bij een presentatie in het gemeentehuis van Glamoc. Na de ochtendbriefing zijn we dan ook rechtstreeks naar het gemeentehuis gereden omdat de presentatie zou beginnen om 10.30 uur. Dan maar geen koffie voorafgaand aan de presentatie. Uiteindelijk begon de presentatie wat later dan gepland, omdat de mensen blijkbaar binnenkomen wanneer het hen uitkomt. De presentatie werd verzorgd door een medewerkster van de organisatie ARDA. Zij helpen diverse bedrijven en organisatie om plannen te maken voor de (verdere) ontwikkeling van steden en gemeentes. We zijn na ruim een uur vertrokken, omdat we nog naar het LOT-huis in Livno moesten voor wat zaken en daarbij moeten wij natuurlijk ook aan de innerlijke mens denken. Na de lunch zijn we naar het LOT-huis in Livno gereden en hebben daar naast de rondleiding ook nog wat zaken kunnen doen. Kortom bij terugkomst in Drvar konden wij weer terugkijken op een leuke en enerverende dag. Na het gebruikelijke rapport was het om 17.00 uur weer 'low-ops'. De woensdag was eigenlijk weer een rustige dag, want die dag hadden wij gepland om de route naar het ziekenhuis in Knin te verkennen. In geval van een medische calamiteit is bepaald dat wij gebruik kunnen maken van het ziekenhuis in Bihac en Knin. Ik was met Edwin al in Bihac geweest en voor mijn vertrek wilde ik Edwin nog graag de route naar Knin laten zien. 's Morgens rond 09.00 uur zijn we vertrokken richting Knin (Kroatië) en rond 10.00 uur stonden we eigenlijk ook al voor de deur van het ziekenhuis. De weg er naar toe is voor het grootste gedeelte een slingerweg en daar word je niet vrolijk van als patient in een auto. Wij moeten dan ook altijd de keuze maken of we naar Bihac (veelal vlak) of naar Knin (veelal slingeren) rijden. Daar er geen goede verbinding is van Knin naar Glamoc was het voor ons geen doen om nog iets te gaan doen in ons gebied en we besloten om in Knin maar even wat rond te kijken en natuurlijk een bakje koffie te drinken. Na de koffie besloten we wat inkopen te doen voor een kleine picknick aan het Sator meer. Ik was hier al eens geweest, maar Edwin nog niet. Na wat broodjes, beleg en drinken ingeslagen te hebben zijn we richting Sator gereden. Na zo'n 1,5 uur kwamen we aan bij het Sator meer (1500 m hoogte). Na de diverse foto's hebben we onze lunch naar binnen gewerkt en werd het ook al bijna tijd om richting Drvar te gaan. De weg in de bergen is moeilijk begaanbaar en het kost dus wel eventjes voordat je weer terugbent op de verharde weg richting Bosansko Grahovo. Het kost af en toe ook wat stuurmanskunsten, maar daar zijn we al behoorlijk handig in geworden. Eigenlijk is onze auto niet gemaakt voor dergelijk wegen, maar we hadden weinig keus. Ruim na drieën waren we weer terug in Drvar en daar we al een rapport op de plank hadden liggen waren wij snel klaar met de laatste handelingen voor deze dag. Op naar de laatste werkdag voor mijn verlof.